του Jean-Marie Colombani | Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010
«Το WikiLeaks δίνει αγώνα για να παραμείνει online»: αυτός ο τίτλος των «Financial Τimes» είναι χαρακτηριστικός της αντίδρασης που προκάλεσε η διαρροή στο Διαδίκτυο εκατοντάδων χιλιάδων τηλεγραφημάτων από τις αμερικανικές πρεσβείες. «Δεχθήκαμε επίθεση» διακήρυξαν οι Αρχές των ΗΠΑ, αμήχανες την ώρα που έβλεπαν να αποκαλύπτεται έτσι γυμνή η γνώμη που έχουν για τον υπόλοιπο κόσμο.
Αλλά από εδώ και πέρα είναι το site Wikileaks. org που προσπαθεί να μείνει ανοιχτό, καθώς, υπό την πίεση, ο ένας server μετά τον άλλον τού κλείνουν την πόρτα.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός από μόνο του είναι σημάδι της επαναστατικής εποχής μας στις επικοινωνίες. Από τη μία πλευρά, έχουμε όρεξη και ανάγκη για πληροφόρηση, έχουμε το δικαίωμα να μάθουμε, και, από την άλλη, η πορεία προς μια κοινωνία απόλυτης διαφάνειας γίνεται πιο επικίνδυνη για τα άτομα παρά για τα κράτη.
Στο περιεχόμενο των διαρροών που ανέβηκαν στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν «αποκαλύψεις», αλλά μάλλον επιβεβαιώσεις: ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι ενδιαφέρεται περισσότερο να κάνει μπίζνες για τον εαυτό του, με τον φίλο του τον Βλαντίμιρ Πούτιν, παρά να κυβερνάει την Ιταλία. Ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ακολουθεί φύλλο πορείας ριζοσπαστικού ισλαμισμού προκειμένου να μεταμορφώσει την Τουρκία σε σύμμαχο του Ιράν και της Συρίας, και όχι πλέον των ΗΠΑ και του Ισραήλ.
Αλλα παραδείγματα: η αναποφασιστικότητα της Ανγκελα Μέρκελ ή ο «αυταρχικός» χαρακτήρας του Νικολά Σαρκοζί. Αλλά, στην ουσία, δεν υπάρχει τίποτε που να μην το έχουν σχολιάσει αναλυτές ή που να μην το έχει καλύψει ο Τύπος.
Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία: η Γκλάσνοστ του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στη Σοβιετική Ενωση, η οποία συνεισέφερε τα μέγιστα στην κατάρρευση του απολυταρχικού καθεστώτος. Αυτή ακριβώς η διαφάνεια βρίσκεται στο στόχαστρο της προσπάθειας που κάνει ο Πούτιν για την εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος που τείνει προς τον αυταρχισμό.
Βλέπουμε λοιπόν ότι μπορούμε να εγγράψουμε το επεισόδιο WikiLeaks σε ένα πιο γενικό κίνημα, στόχος του οποίου είναι να μπορούν οι πολίτες να γνωρίζουν όσα γνωρίζουν αυτοί που μας κυβερνούν. Αυτή η πίεση υπάρχει από τότε που υπάρχει η Δημοκρατία.
Το καινούργιο είναι ότι ως τώρα η πίεση ασκούνταν στην εσωτερική πολιτική ζωή των Δημοκρατιών και ότι κατά βάθος το επεισόδιο WikiLeaks μεταθέτει αυτή την πίεση στο διεθνές επίπεδο.
Μπορούμε επίσης να παρατηρήσουμε ότι η σκλήρυνση των Αρχών προκαλείται αναμφίβολα από το γεγονός πως όλες αυτές τις διαρροές τις χρησιμοποιούν προς το συμφέρον τους οι τοπικές αντιπολιτεύσεις. Παράδειγμα η Ιταλία, όπου οι διαρροές βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, ανάμεσα στον Τύπο, από τη μία πλευρά, και στον Μπερλουσκόνι, από την άλλη, ο οποίος κατηγορούσε τους δημοσιογράφους ότι λένε ψέματα. Ποιος δεν θυμάται τον τρόπο με τον οποίο ενθαρρύνουν μονίμως οι ΗΠΑ τον νεωτερισμό στην τεχνολογία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παύουν να ζητούν από το Ιράν και την Κίνα να σταματήσουν τη λογοκρισία στο Ιnternet και τις διώξεις κατά κυβερνοναυτών. Να τες λοιπόν που με τη σειρά τους δίνουν το κακό παράδειγμα επιχειρώντας να κλείσουν το στόμα του WikiLeaks.
Και όμως, η ανάγνωση των εγγράφων που έχουν διαρρεύσει μας πείθει ότι η αμερικανική διπλωματία λειτουργεί καλά. Αντιθέτως, σε χειρότερη θέση βρίσκονται οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών γιατί μπορούν να δουν τον απόμακρο και εντελώς κυνικό και συγκαταβατικό τρόπο με τον οποίο τους βλέπουν οι Αμερικανοί.
Δεν μπορούμε φυσικά να αρνηθούμε την τεχνολογική επανάσταση που έχει αρχίσει και τις ευκαιρίες που δίνει ή τη δημοκρατική πίεση για να τις εξασκήσει περισσότερο. Ούτε μπορούμε να αρνηθούμε ότι στο εξής θα είναι πιο δύσκολο να ελέγχουμε αυτά που διαβάζουμε, αυτά που συμβουλευόμαστε, τις πηγές από τις οποίες ενημερωνόμαστε, ακόμη και αν την ίδια στιγμή πρόσβαση σε όλα αυτά έχουν και οι Αρχές.
Ας σημειώσουμε απλώς ότι η παρακολούθηση μπορεί να αλλάξει στρατόπεδο. Χθες μπορεί οι Αρχές να παρακολουθούσαν τους πολίτες, σήμερα είναι οι ίδιοι οι πολίτες που τις ελέγχουν, χάρη στις νέες τεχνολογίες. Το ερώτημα που παραμένει είναι: «Πού σταματάει το δικαίωμα στην ενημέρωση και πού αρχίζει ο βανδαλισμός κατά των ελίτ;».
Ο κ.Ζαν-Μαρί Κολομπανί είναι ένας από τους εγκυρότερους ευρωπαίους δημοσιογράφους, πρώην διευθυντής της εφημερίδας «Le Μonde».Το τακτικό,ανά Κυριακή,άρθρο του είναι γραμμένο αποκλειστικά για «Το Βήμα».
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=6&artId=325040&dt=12/12/2010#ixzz17tBHGLzK
εφημ. "Το Βήμα της Κυριακής"
Αλλά από εδώ και πέρα είναι το site Wikileaks. org που προσπαθεί να μείνει ανοιχτό, καθώς, υπό την πίεση, ο ένας server μετά τον άλλον τού κλείνουν την πόρτα.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός από μόνο του είναι σημάδι της επαναστατικής εποχής μας στις επικοινωνίες. Από τη μία πλευρά, έχουμε όρεξη και ανάγκη για πληροφόρηση, έχουμε το δικαίωμα να μάθουμε, και, από την άλλη, η πορεία προς μια κοινωνία απόλυτης διαφάνειας γίνεται πιο επικίνδυνη για τα άτομα παρά για τα κράτη.
Στο περιεχόμενο των διαρροών που ανέβηκαν στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν «αποκαλύψεις», αλλά μάλλον επιβεβαιώσεις: ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι ενδιαφέρεται περισσότερο να κάνει μπίζνες για τον εαυτό του, με τον φίλο του τον Βλαντίμιρ Πούτιν, παρά να κυβερνάει την Ιταλία. Ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ακολουθεί φύλλο πορείας ριζοσπαστικού ισλαμισμού προκειμένου να μεταμορφώσει την Τουρκία σε σύμμαχο του Ιράν και της Συρίας, και όχι πλέον των ΗΠΑ και του Ισραήλ.
Αλλα παραδείγματα: η αναποφασιστικότητα της Ανγκελα Μέρκελ ή ο «αυταρχικός» χαρακτήρας του Νικολά Σαρκοζί. Αλλά, στην ουσία, δεν υπάρχει τίποτε που να μην το έχουν σχολιάσει αναλυτές ή που να μην το έχει καλύψει ο Τύπος.
Υπάρχει προηγούμενο στην Ιστορία: η Γκλάσνοστ του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στη Σοβιετική Ενωση, η οποία συνεισέφερε τα μέγιστα στην κατάρρευση του απολυταρχικού καθεστώτος. Αυτή ακριβώς η διαφάνεια βρίσκεται στο στόχαστρο της προσπάθειας που κάνει ο Πούτιν για την εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος που τείνει προς τον αυταρχισμό.
Βλέπουμε λοιπόν ότι μπορούμε να εγγράψουμε το επεισόδιο WikiLeaks σε ένα πιο γενικό κίνημα, στόχος του οποίου είναι να μπορούν οι πολίτες να γνωρίζουν όσα γνωρίζουν αυτοί που μας κυβερνούν. Αυτή η πίεση υπάρχει από τότε που υπάρχει η Δημοκρατία.
Το καινούργιο είναι ότι ως τώρα η πίεση ασκούνταν στην εσωτερική πολιτική ζωή των Δημοκρατιών και ότι κατά βάθος το επεισόδιο WikiLeaks μεταθέτει αυτή την πίεση στο διεθνές επίπεδο.
Μπορούμε επίσης να παρατηρήσουμε ότι η σκλήρυνση των Αρχών προκαλείται αναμφίβολα από το γεγονός πως όλες αυτές τις διαρροές τις χρησιμοποιούν προς το συμφέρον τους οι τοπικές αντιπολιτεύσεις. Παράδειγμα η Ιταλία, όπου οι διαρροές βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης, ανάμεσα στον Τύπο, από τη μία πλευρά, και στον Μπερλουσκόνι, από την άλλη, ο οποίος κατηγορούσε τους δημοσιογράφους ότι λένε ψέματα. Ποιος δεν θυμάται τον τρόπο με τον οποίο ενθαρρύνουν μονίμως οι ΗΠΑ τον νεωτερισμό στην τεχνολογία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παύουν να ζητούν από το Ιράν και την Κίνα να σταματήσουν τη λογοκρισία στο Ιnternet και τις διώξεις κατά κυβερνοναυτών. Να τες λοιπόν που με τη σειρά τους δίνουν το κακό παράδειγμα επιχειρώντας να κλείσουν το στόμα του WikiLeaks.
Και όμως, η ανάγνωση των εγγράφων που έχουν διαρρεύσει μας πείθει ότι η αμερικανική διπλωματία λειτουργεί καλά. Αντιθέτως, σε χειρότερη θέση βρίσκονται οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών γιατί μπορούν να δουν τον απόμακρο και εντελώς κυνικό και συγκαταβατικό τρόπο με τον οποίο τους βλέπουν οι Αμερικανοί.
Δεν μπορούμε φυσικά να αρνηθούμε την τεχνολογική επανάσταση που έχει αρχίσει και τις ευκαιρίες που δίνει ή τη δημοκρατική πίεση για να τις εξασκήσει περισσότερο. Ούτε μπορούμε να αρνηθούμε ότι στο εξής θα είναι πιο δύσκολο να ελέγχουμε αυτά που διαβάζουμε, αυτά που συμβουλευόμαστε, τις πηγές από τις οποίες ενημερωνόμαστε, ακόμη και αν την ίδια στιγμή πρόσβαση σε όλα αυτά έχουν και οι Αρχές.
Ας σημειώσουμε απλώς ότι η παρακολούθηση μπορεί να αλλάξει στρατόπεδο. Χθες μπορεί οι Αρχές να παρακολουθούσαν τους πολίτες, σήμερα είναι οι ίδιοι οι πολίτες που τις ελέγχουν, χάρη στις νέες τεχνολογίες. Το ερώτημα που παραμένει είναι: «Πού σταματάει το δικαίωμα στην ενημέρωση και πού αρχίζει ο βανδαλισμός κατά των ελίτ;».
Ο κ.Ζαν-Μαρί Κολομπανί είναι ένας από τους εγκυρότερους ευρωπαίους δημοσιογράφους, πρώην διευθυντής της εφημερίδας «Le Μonde».Το τακτικό,ανά Κυριακή,άρθρο του είναι γραμμένο αποκλειστικά για «Το Βήμα».
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=6&artId=325040&dt=12/12/2010#ixzz17tBHGLzK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου